Болот Байрышев Кан-Оозы аймактаКырлык јуртта койчы кижиниҥ билезинде чыккан[2].
Болот[3] кырларда тайгада, тепсеҥдерде јайым ла јарашта ӧскӧн кижи. Школдо ӱренип турарда ол «Алтай Баатырларды» кычырарга сӱӱйтен, орус тилдиҥ ӱредӱчизи Юлия Михайловна Опоятовага јылу сӧстӧрлӧ быйанду јӱргенин айдат. 6-чы класстаҥ ала артист болорго амадаган.
Кырлыктыҥ орто ӱредӱлӱ школыныҥ 8-чи классты божодоло, Маймада ПТУ № 2 тракторист-машинистке ӱренерге келген. Оныҥ кийнинде черӱге барган, 1981—1983 «Байконур» космодромдо турган. Черӱниҥ кийнинеҥ Новосибирскте зоотехнический ӱредӱге кирерге сананган, је Горно-Алтайскта техникумда ӱренип туруп, эки айдаҥ чачала театрга ишке кирген (монтировщик сцены). Радист болгон, оноҥ кичинек рольдор ойноп баштаган. 1986 јылда «Алтай» деп эстрадалык ӧмӧликте иштеп баштаган.
2000 јылда ол Москвага келген[4]. Ол ондо Мосфильмде иштеп турган Татьяна Лавреневала танышкан, Јаш-Тураныҥ кижизи. Татьянага Болоттыҥ кайлап турганы јараган, концерттер ӧткӱрерге болужып, «Охота на пиранью» деп кинодо туружарга кийдирген.
Болот Байрышев кайдыҥ узы болуп јайалтазы ачылган. Албатыныҥ јебрен жанры, топшуур согуп, чӧрчӧктӧр кайлайт.
Болот Байрышев комусла (орус.варган), топшуурла (орус.двуструнный щипковый инструмент), шоорло (орус.обертоновая флейта) ойнойт, кӧп тоолу фестивальдарда туружып, кӱӱлик проекттериле јердиҥ ӱстин айланган, Франция, Австрия, Венгрия, Япония, Турция, Германия, Испания, Норвегия ла о.ӧ. ороондордо јӱрген[5].
«Кайчы — это не только исполнитель кая и знаток сказаний. Ээлу-кайчы, или предсказатель, — он ещё и ясновидец, лечащий душу и телесные болезни. Таким был Калкин. Он имел дар лечить людей, связываться с духами ушедших из мира сего, предсказывать завтрашний день», — говорит Болот.
Болот Байрышев «Самородок из Кырлыка» ла «Благопожелание» деп документальный кинолордо ойногон, «Охота на пиранью» деп блокбастердиҥ эпизодторында, оныҥ саундтректерин эдеринде турушкан.
Кӧп тоолу дисктер, ол тоодо сольный иштер[6] ле јайаандык альянстар јарлу музканттарла (Завинул Джо (Joe Zawinul) & Zawinul Syndicate; Mike Ellis world Jazz Ensemble «The Shamans dance»; Koichi Makigami); группаларла: «Квартал» (2001), «Миссия: Антициклон» («Монро» альбом 1994), «Aya/Ая» («Алтай-Япония»), «Новая Азия» ла о.ӧ.) кожо кӧп иштеген. Ого коштой, Болот Байрышевтиҥ кӱӱзи саундтрек болот, белорус телепередачаларда «Прыгоды дылетанта» и «Terra Incognita. Беларусь неизвестная».