1905 јыл
Бу термин ӧскӧ учурларлу, кӧр: 1905 (учурлар)
| Јылдар |
|---|
| 1901 · 1902 · 1903 · 1904 — 1905 — 1906 · 1907 · 1908 · 1909 |
| Онјылдыктар |
| 1880 · 1890 — 1900 — 1910 · 1920 |
| Чак |
| XIX чак — XX чак — XXI чак |
| 1905 јыл башка-башка кӱнтизӱлерде | |
|---|---|
| Григориан кӱнтизӱ | 1905 MCMV |
| Юлиан кӱнтизӱ | 1904—1905 ( чаган айдыҥ 14 кӱни ) |
| Юлиан кӱнтизӱ византий эрала кожо |
7413—7414 (сыгын айдыҥ 14 кӱни) |
| Римниҥ тӧзӧлгӧнинеҥ ала | 2657—2658 ( кӱӱк айдыҥ 4 кӱни) |
| Еврей кӱнтизӱ |
5665—5666 ה'תרס"ה — ה'תרס"ו |
| Ислам кÿнтизÿ | 1323—1324 |
| Jебренармян кÿнтизÿ | 4397—4398 ( куран айдыҥ 24 кӱни ) |
| Армян серикпениҥ кӱнтизӱзи | 1354 ԹՎ ՌՅԾԴ |
| Кыдат кÿнтизÿ | 4601—4602 甲辰 — 乙巳 кара койон — јажыл јылан |
| Эфиоп кÿнтизÿ | 1897 — 1898 |
| Jебрениндий кÿнтизÿ | |
| - Викрам-самват | 1961—1962 |
| - Шака самват | 1827—1828 |
| - Кали-юга | 5006—5007 |
| Иран кÿнтизÿ | 1283—1284 |
| Буддий кÿнтизÿ | 2448 |
| Голоцен кÿнтизÿ | 11905 |
| Јопон јылтоолош | 38 jыл Мэйдзи |
| Француз республикан кӱнтизӱ | 113—114
|
1905 (ты́сяча девятьсо́т пя́тый) јыл — григориан кÿнтизÿле воскресенде башталат, високосный эмес јыл. Бу бистиҥ эраныҥ 1905 јылы, XX чак, 2 муҥјылдык. Бу јыл 120 јыл кайра божогон.
| 1905 јылдыҥ кӱнтизӱзи | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Чаган ай
|
Кочкор ай
|
Тулаан ай
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Кандык ай
|
Кӱӱк ай
|
Кичӱ изӱ ай
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Јаан изӱ ай
|
Куран ай
|
Сыгын ай
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ӱлӱрген ай
|
Кӱчӱрген ай
|
Јаҥар ай
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Керектер
• Чаган айдыҥ 22 кӱни — «Кровавое воскресенье (1905)», баштапкы орус революция башталганы;
• Кандык айдыҥ 30 кӱни — россий император Николай II об укреплении начал веротерпимости деп jакаан чыгарган;
• Кичӱ изӱ айдыҥ 27 кӱни — броненосец «Потёмкинде» матростор тÿймеенге кöдÿрилген;
• Ӱлӱрген айдыҥ 7 кӱни — Текши политикалык стачка Россияда;
• Сыгын айдыҥ 15 кӱни — Jопондорло Портсмутский амырдыҥ jöптöжÿзи тургузылган, Орус-jопон jууныҥ учы;
• Јаҥар айдыҥ 20 кӱни—Јаҥар айдыҥ 31 кӱни — Декабрьский тÿймеен Москвада (1905), революцияны 1905—1907 jылдарда Семёновский гвардейский полк jыга баскан.
Чыккандар
Онойдо ок кӧр: Категория:1905 јылда чыккандар
• Кочкор айдыҥ 14 кӱни — Михаил Семёнович Копейкин (1983 j.бож.).
• Кочкор айдыҥ 15 кӱни —Николай Иванович Чулков.
• Тулаан айдыҥ 17 кӱни — Алексей Адамович Горегляд (1986 j.бож.).
• Кандык айдыҥ 30 кӱни — Сергей Михайлович Никольский(30.4.1905 — 9.11.2012)
• Кӱӱк айдыҥ 10 кӱни — Александр Алексеевич Ефимов (1964 j.бож.).
• Кӱӱк айдыҥ 24 кӱни — Михаил Шолохов (1984 j.бож.).
• Кичӱ изӱ айдыҥ 16 кӱни — Александр Израилевич Сегал (1971 j.бож.).
• Кичӱ изӱ айдыҥ 21 кӱни — Жан-Поль Сартр (1980 j.бож.).
• Кӱчӱрген айдыҥ 8 кӱни — Михаил Понятов (1986 j.бож.).
• Јаҥар айдыҥ 24 кӱни — Говард Хьюз (1976 j.бож.).
• Јаҥар айдыҥ 30 кӱни — Даниил Иванович Хармс (1942 j.бож.).
Божогондор
Онойдо ок кӧр: Категория:1905 јылда божогондор
• Кочкор айдыҥ 19 кӱни — Яков Оттонович Наркевич-Иодко (1848 j.чык.).
• Тулаан айдыҥ 24 кӱни — Жюль Верн (1828 j.чык.).
• Куран айдыҥ 18 кӱни — Константин Константинович Абаза
• Ӱлӱрген айдыҥ 31 кӱни — Николай Эрнестович Бауман.
• Кӱӱк айдыҥ 11 кӱни — Дмитрий Густавович фон Фелькерзам
Нобельдиҥ сыйлары[1]
• Нобельдиҥ физикала сыйы — Филипп Эдуард Антон фон Ленард
• Нобельдиҥ химияла сыйы — Иоанн Фридрих Вильгельм Адольф фон Байер
• Нобельдиҥ физиология ла эмчиликте сыйы — Роберт Кох
• Нобельдиҥ литературала сыйы — Генрих Сенкевич
• Нобельдиҥ амыр-энчӱ учун сыйы — Берта София Фелисита фон Зуттнер
Билим
Спорт
Кÿÿлик
Кино
Театр
Литература
Авиация
Метрополитен
Темирјол транспорт
Онойдо ок кöр
Литература
Полная хронология XX века / / Авт.-сост. Н. Уильямс; Ред. Ф. Уоллер; Ред.-консультант Д. Роуэтт. — Москва : АСТ, 1999. — 815 с. : 22 см; ISBN 5-7141-0416-3