Четверг
Четве́рг — среда ла пятницаныҥ ортозында турган неделениҥ кӱни.

Этимологиязы
Орус тилде ады «тӧрт» деп тооноҥ башталган, нениҥ учун дезе — ол неделениҥ тӧртинчи кӱни. Бу тооломо ӧскӧ славян тилдерде база тузаланылат: словактап — štvrtok, чехтеп — čtvrtek, поляктап — czwartek, болгарлап — четвъртък.
Јебрен гректерде четверг Зевсге учурлалган, римляндарда — Юпитерге (итал. Giovedì), скандинавтарда — Торуга (англ. Thursday). Славяндарда — кӱкӱрттиҥ кудайы Перунге.
Роман тилдерде Юпитерге учурлалган ат арткан: итальянда — giovedì, испандап — jueves, французтап — jeudi. Герман тилдерде: немецтеп — Donnerstag, голландтап — Donderdag.
Англий Thursday јебренанглийдеҥ Þunresdæg — «Тунораныҥ кӱни»[1].
Кӱнтизӱде четвергтиҥ јери
Стандартла кӧрзӧ ISO 8601 четверг — неделениҥ тӧртинчи кӱни ле неделердиҥ нумерациязын кӧргӱзет: јылдыҥ баштапкы неделези јылдыҥ баштапкы четвергин тудат.
Иудей ле христиан јаҥжыгуларда четверг — неделениҥ бежинчи кӱни: гректеп Πέμπτη («пемпти» — «бежинчи»), ивритле יום חמישי («Йом Хамиши» — «Бежинчи кӱн»).
Кудайлык јаҥ
Православиеде:
- Четвергте сырный седмица — Шио Мгвимскийди байрамдаары;
- Четвергте Улу посттыҥ бежинчи седмицазы — Мария Египетскаяныҥ эземи;
- Улу четверг — Јажытту эҥирдиҥ эземи ле Евхаристияны тургусканын;
- Пасханыҥ кийнинде 40 конзо — Вознесение Господне.
Тегин четвергтер апостолдор ло святительдерге учурланат, эҥ ле артык Николай Чудотворецке. Четверг постный кӱн эмес, кӧп постту кӱндердеҥ башка.
Католицизмде бу кӱнди Јажыл деп айдат (Dies viridium)[2].
США-ныҥ протестанттарында кӱчӱрген айдыҥ тӧртинчи четверги — Алкыштыҥ кӱни.
Иудаизм ла ислам четвергти пост тударга јакшы кӱн деп чотойт. Индуизмде бастыра Индияда четвергте пост тудат.
Культуралык јаҥжыгулар

Орус укаа сӧс «Четвергте јааштыҥ кийнинде» «Келер ӧйдӧ качан болор јарты јок» деп айдат.
1932 јылда СССР-да четвергте общепиттерде «балыктыҥ кӱни» тургузылган.
Великобританияда јаҥжыккан аайынча четвергте талдаштардыҥ кӱнин ӧткӱрет. 1935 јылда четвергете баштапкы талдаштар ӧткӧн.
1929 јылдыҥ ӱлӱрген айдыҥ 24-чи кӱнинде «Кара четверг» — Улу депрессия башталган.
Четверг ат адаарында
- «Человек, который был Четвергом» — Г. К. Честертонныҥ романы;
- «Благостный четверг» — Джон Стейнбектиҥ романы;
- «После дождичка в четверг» — киночӧрчӧк;
- Thursday (англ. Четверг) — американ рок-группа.
Ајарулар
- ↑ Online Etymology Dictionary
- ↑ ЭСБЕ, «Четверг» деп статья