Тӧлӧсӧв, Кӱӱгей Чырбыкчинович
| Кӱӱгей Чырбыкчинович Тӧлӧсӧв | |
|---|---|
 | |
| Чыккан ӧйи | кичӱ изӱ айдыҥ 4 кӱни 1937 |
| Божогон ӧйи | сыгын айдыҥ 28 кӱни 2000 (63 јаш) |
| Ороон | |
| Иш-тоштыҥ бӱдӱми | бичиичи, ӱлгерчи |
Кӱӱгей Чырбыкчинович Тӧлӧсӧв (1937 кичӱ изӱ айдыҥ 4 кӱни , Каспа) — 2000 јыл сыгын айдыҥ 28 кӱни, Горно-Алтайск ) — алтай бичиичи. Сӧӧги — тӧӧлӧс, Алтай республиканыҥ ла Россия бичиичилериниҥ биригӱзиниҥ турчызы.
Биографиязы
Мениҥ калганчы амадуум: Кадын-талайды јараш јайдыҥ ичиндегизин де эмес, чап-чаҥкыр кӱскиде де тужын эмес,эмезе кышкы корон соокко јырс-торс эттире тызырап та јатканын эмес, а јарадынаҥ экчелип, ийде-кӱчи бадышпай, онтогон кептӱ улу тынып, ӱшкӱрген кептӱ агып јатканын кӧргӱзерге амададым. К.Тӧлӧсӧв
Јаан орус поэт Батюшков ӱлгерлерди "канайда бичип тургаҥ - анайда јӱр, канайда јӱрӱп тургаҥ - анайда бичи" деген. Шак бу шӱӱлте бистиҥ алтай бичиичи К.Тӧлӧсӧвтиҥ чӱмдемелдерине келижип јат. Оныҥ бичимелдерин кычырза, кижиниҥ ӧзӧк-буурына тийетен чедирген-от бар. С.Манитов
Кӱӱгей Чырбыкчинович Тӧлӧсӧв 1937 јылда кичӱ изӱ айдыҥ 4 кӱнинде Шабалин аймакта Каспа јуртта чыккан. Адазы Ада-Тӧрӧл учун јууда јеҥ јастанган, тогус јаштуда энези јада калган. Јаан јашту Калбаҥ Чинатов деп кайчы кижиниҥ, таай адазыныҥ јанына јӱрӱп, ада јаштаҥ ла ала јӱрӱмниҥ учурын, ар-бӱткениҥ айалгаларын сӱреен јакшы оҥдоп ло билип алган.
Јайаандык ижи
Кӱӱгей Чырбыкчинович алтай бичиичилер ортодо сӱреен јилбилӱ бичиштӱ кижи, оныҥ поэзиялык сӧзи — ӱлгер кептӱ проза. Ол ажыра ар-бӱткен кижиниҥ сӱр-кеберин тартынып, ойноп-каткырып, сӱӱнип-кӱӱјип, комыдап -сыктап, онтоп-оорып турар. Кӱӱгей Тӧлӧсӧв — ол алтай калыктыҥ јаткан телекейин, јӱрӱмин «микроскоп ажыра кӧрӱп, лаптап ла табылу ширтеп», бойына карудаҥ кару ла јуук тӧрӧл тилиле сӧс-јуруктар јураган сӱрекей ус бичиичи. Оныҥ «Кадын јаскыда» деген романын кычыраачылар тыҥ баалайт. Кӱӱгей Чырбыкчинович јирмеге јуук бичиктиҥ авторы. Оныҥ «Алтайдыҥ јаазы» деп бичигиндеги куучындары француз тилге кӧчӱрилген."Кӱӱгей Тӧлӧсӧв јаҥыс ла уур јӱрӱмниҥ, шыраныҥ ла комудалдыҥ, кунуктыҥ ла бӱдӱнбестиҥ бичиичизи эмес, ол канча кокыр-каткылу, сӱӱнчилӱ ле јаркынду куучындарды база бичиген. Кижи болгон кийнинде тартыш, иштен, јӱрӱмди јакшы јӱр деп кычырат" — мындый сӧстӧрлӧ бистиҥ јарлу бичиичи Јыбаш Каинчин Кӱӱгей Тӧлӧсӧвтыҥ чӱмделгези керегинде айдып салган.
Тизим
Кайралдары
Јуруктардыҥ кӧмзӧзи
Литература
- «Алтай литература, 5-чи класстыҥ ӱредӱ бичик-хрестоматиязы», М. А. Демчинова, З. С. Казагачева, 166 бӱк.