Кӧк-чаҥкыр Кадын
Кӧк-чаҥкыр Кадын (орус. Бирюзовая Катунь) — ар-бӱткендик ле экстремал туризмниҥ комплексы, Алтай кырайда Кадын сууныҥ јарадында турат[1]. Аҥылу экономикалык зона деп статусту, туристско-рекреацион бӱдӱмдӱ. 2007 јылда тӧзӧлгӧн Экологиялык туризм, су-кадык тыҥыдар туризм, суу туризм, спортлык туризм, спелеотуризм ле о.ӧ. туризм.
2017 јылдыҥ бажында мында 24 объект иштеген, ол тоодо бойы эткен (искусственный) кӧл ондо ээжинерге ле балыктаарга јараар болгон, 2 туу-чанаа јол, јыл айландыра иштеер гостиничный комплекстер, экстремал ойындардыҥ паркы, пасека, кӧрӱ ӧткӱрер кыптар, магазиндер ле кафелер[2].
Географиязы
ОЭЗ «Кӧк-чаҥкыр Кадын» Алтай кырайдыҥ Алтайский аймактыҥ јеринде турат, Кадын сууныҥ сол јарадында, Кызыл таш («Красный камень») деп кырдыҥ јанында, турган јериниҥ кеми 3326 га, Алтай Республиканыҥ јериле кыйулажат.
Ар-бӱткендик кереестери
Бу јердиҥ јарлузы ол ар-бӱткендик кереестер: Алтайдыҥ кырлары ортодо аккан Кадын суу. Сууныҥ узуны 688 км. Рекреационный зонаны кууй сплавтар (рафтинг) Кадынныҥ алтыгы агынында Ман-Јӱректиҥ бозоголоры (Манжерокские пороги).
«Кӧк-чаҥкыр Кадынныҥ» база бир јарлу кереестери ол Талдуныҥ куй таштары (Тавдинские пещеры). Алтайдыҥ кырларында марал бар — чокыр аҥныҥ бӱдӱми. Талдуныҥ куй таштары ла гротторына экскурсиялар ӧткӱрилет.
Туристтерге тир бар, олор ондо окјаанаҥ чечен адыжын ченеер. Мында Алтайда јаткан калыктардыҥ јуучыл кийиминиҥ реконструкциязын кӧрӧр арга бар, III—XV чч. б. э. озо, онойдо ок ӱй улустыҥ национал кийими (реконструкция) тӱштӱк алтайлардыҥ.
Тӱӱкизи
Россия Федерацияныҥ Башкарузыныҥ 2007 јылда кӧчкор айдыҥ 3-чи кӱнинде чыккан јакааны аайынча тудулган[3]. 2009 јылдыҥ јайында «Кӧк-чаҥкыр Кадында» 18 резидент регистрация ӧткӧн, текши инвестициялардыҥ баазы 9 млрд салковой[4].
2009 јылда сыгын айда «Кӧк-чаҥкыр Кадында» сууныҥ јарадында Талдуныҥ куй таштарыныҥ јанында јурукчы ла философ Н. К. Рерихке кереес тургузылган. Бу керек-јарак Рерихтиҥ 135 јажына учурлалган, онойдо ок Россияда Индияныҥ јылы ӧдӱп јаткан болгон.
2012 јыла ӱлӱрген айда 2055 јылга јетире, «Кӧк-чаҥкыр Кадында» ич-бойыныҥ туризмын оноҥ ары ӧскӱрери, аҥылу экономикалык зона болор, резиденттерге налогтордоҥ јеҥилте келип, государство болужар[5].
2016 јылдыҥ учында ОЭЗ аайынча керектер федералдаҥ регионал кемине кӧчкӧн, оны онойдо кӧчӱрерге экспертный совет тудулган[2].
Ајарулар
- ↑ Приставы потребовали обратить взыскание на имущество ОЭЗ «Бирюзовая Катунь» (орус.). www.kommersant.ru (19 кӱчӱрген ай 2019). Дата обращения: кӱчӱрген айдыҥ 21 кӱни, 2019. Архивировано кӱчӱрген айдыҥ 19 кӱни, 2019 јыл.
- ↑ 1 2 Инвесторам пора подавать заявки: почему управление "Бирюзовой Катунью" станет более эффективным (орус.). altapress.ru. Дата обращения: кочкор айдыҥ 15 кӱни, 2017. Архивировано кочкор айдыҥ 15 кӱни, 2017 јыл.
- ↑ Постановление Правительства Российской Федерации от 3 февраля 2007 г. № 69 «О создании на территории Алтайского района Алтайского края особой экономической зоны туристско-рекреационного типа» Архивная копия от 4 тулаан ай 2016 на Wayback Machine
- ↑ Инвестиции компаний-резидентов «Бирюзовой катуни» достигли 9 миллиардов (орус.). www.arendator.ru. Дата обращения: кочкор айдыҥ 15 кӱни, 2017.
- ↑ Официальный сайт Архивная копия от 3 тулаан ай 2008 на Wayback Machine