Карский талай
Карский талай | |
---|---|
Ширина | 970 |
Бассейн объекта в странах | Россия |
Вертикальная глубина | 620 |
SEO_description | Карское море — изучайте подробную и систематизированную информацию в интернет-энциклопедии РУВИКИ |
Тергее | |
Впадающие в озеро реки | Мессояха[d], Антипаётаяха[d], Монгочеяха[d], Юрибей[d], Гыда[d], Мордыяха[d], Хутудабигай[d], Ляккатосё[d], Гришина Шара[d], Зеледеева[d], Убойная[d], Амдерма[d], Q35371757?, Q36321776?, Q36319291?, Q36322367?, Озёрная река[d], Q36321905?, Q36321951?, Надым[d], Оп (суу), Таз[d] и Енисей[d] |
Категория бассейна | Категория:Бассейн Карского моря[d] |
Находится в пределах природно-географического объекта | Северный Ледовитый океан[d] |
SEO_title | Карское море — Рувики: Интернет-энциклопедия |
Медиафайлы на РУВИКИ.Медиа |
Ка́рский талай (Энесай (суу) кирет[1].
Этимологиязы
Озодо талайдыҥ адыНярзомский (Нарземский) болгон — 1601 јылда Леонтий Шубин (Плехана) деп Архангельский областьтыҥ Пинега деп јердиҥ јорыкчызыныҥ куучынында (Мангазея јаар јорык) мынайда бичилген. Онойдо ок 1630 јылда Палицын Андрей Фёдорович бичиген баштану бичикте (нидерл. Noordzee орус. Северное море) деп адалган. Эдвард Уэлстиҥ картазында (Эдварда Уэллса) оны Татар талай деп бичийт. «Карская» деп атла Байдарацкий губаны адаган болгон, ого кирген Кара деп сууныҥ адыла (река Кара)[2][3]. В. Ю. Визениҥ айтканыла, сууныҥ ады ненец тилде «харе» — тошту деп сӧстӧҥ барган, орус. торосистый лёд)[4]. Голландец Н. Витсен талайды Ледяной, француз Ж. Кампредон дезе Ледовитый деп адайт, ол ненец сӧскӧ келижет[5].
Баштапкы катап талай «Карский» деп В. М. Селифонтовтыҥ картазында 1736 јылда кӧргӱзилген, бу карта Улу Тӱндӱк (Великая Северная экспедиция) экспедицияда Двинско-Обской отрядтыҥ ижиниҥ турулталарыла тургузылган[6].
Географиязы
Талай Евразияныҥ тӱндӱк јаказында јадат, мындагы ортолыктар: Вайгач, Новая Земля, Земля Франца-Иосифа, Северная Земля, Гейберга. Талайдыҥ тӱндӱк јанында Земля Визе бар — бу ортолык 1924 јылда (теоретически) ачылган. Онойдо ок талайда острова Арктического института, острова Известий ЦИК деп ортолыктар бар.
Кайда јадат
Тӱбиниҥ рельефы
Гидрологиязы
Температуразы ла тузы
Экологиязы
Аҥ-кужы, ӧзӱмдери
Тӱӱкизи
Палеотӱӱкизи
Талайла јӱрериниҥ башталганы
Талайла јӱрерин уулалтканы
Карский экспедициялар
Ада-Тӧрӧл учун Улу јуу ӧйинде јуу-согуштар
Ээлемде тузаланыш
Керептер јӱрер айалга
Тузалу казынтылар
Ајарулар
- Ӱлекер:ВТ-МЭСБЕ
- ↑ Белов, 1956, с. 110, 119-120, 122.
- ↑ Никифоров, Шпайхер, 1973.
- ↑ Визе, 1939, с. 180.
- ↑ Белов, 1956, с. 219, 239.
- ↑ Белов, 1956, с. 279.