Ге́рта Мю́ллер (немецтепHerta Müller; 1953 јылдыҥ куран айыныҥ 17-чи кӱнинде, Банат деп јерде, Румынияда чыккан) — немец ӱлгерчи, бичиичи, јондык ишчи, јурукчы. Нобельдиҥ литературала сыйын 2009 јылда алган, «поэзиязы ачык јӱректеҥ, кӱч салымду улустыҥ јӱрӱмин чын кӧргӱскен» (орус.«с сосредоточенностью в поэзии и искренностью в прозе описывает жизнь обездоленных»[3]).
Мюллер Румынияда јаткан немец тилдӱ ас тоолу улустыҥ билезинде чыккан (банатский шваб деп бир бӧлӱк улус). Оныҥ таадазы фермер-садучы, адазы Экинчи телекейлик јууда СС-те јуулашкан. Энези, Румынияны совет черӱлер алып ийерде, 1950 јылда ол јайымдалган[4][5].
Тимишоаре университти (West University of Timişoara) божоткон, ондо ол румын ла немец литератураларды шиҥдеген. 1976 јылдаҥ ала тилмеш болуп заводто иштеген, 1979 јылда туйка полиция Секуритателе кожо иштеерге мойношкон учун иштеҥ чыгырган[4].
Балдардыҥ садында, немец тилге балдар ӱреткен. 1982 јылда немец тилле «Низины» деп баштапкы бичигин чыгарган, румын цензурала ӱрей тӱзетсалан бичикти 1984 јылда бӱдӱнге, тӱзедиш јоктоҥ ФРГда кепке баскан, бичик бир канча сыйлар алган).
1987 јылда ӧбӧӧниле кожо, бичиичи Рихард Вагнерле, ФРГ јаар кӧчӱп, Кӱнбадыш Берлинде токтогон. ФРГ ла США-ныҥ кӧп университеттеринде лекциялар кычырган. Берлинде јуртайт. Коммунисттерге удура экпиндӱ иштейт. 1997 јылдаҥ ала германский ПЕН-клубтаҥ чыккан, бу биригӱни ГДР-дыҥ ондый ок клубыла бириктирип ийерде.
Башчы биске кекиир.
Тӱн јаантайын јойу келет.
Ӧдӱк эдер јердиҥ јабынтызында эки јылтырууш ӧдӱк
кара сууда, таманы ӧрӧ, кӧрӱнет.
Эки неон, таманы ӧрӧ башпак тиштерис оодот,
экинчи башпак кабыргаларысты Форшмак этти.
эртендире неон башпактар ӧчӧт,
«алама» деп сӧс агаш,
кленныҥ јалбрактары кызарып учат.
Теҥеринеҥ јылдыстар тӧгӱлет, тату кукуруза,
башчы бажырала ӧлтӱрер. (орус тилге Борис Шапиро кӧчӱрген).
И правитель поклонится нам слегка.
Ночь приходит обычно пешком.
Два неоновых башмака с крыши фабрики обувной
отражаются в чёрной реке, перевёрнуты вверх каблуком.
И неоново-бледный башмак выбивает нам зубы
вверх каблуком, а другой отражённый башмак
превратил наши рёбра в форшмак.
Утром гаснут неоновые башмаки,
слово «яблоко» — деревянное, словно гроб,
листья клёна краснеют влёт.
С неба сыплются звёзды, сладкая воздушная кукуруза,
а правитель поклонится и убьёт[9]
«Јерлик јӱрек» (Сердце-зверь: Роман. / нем. кӧчӱрген Г. Снежинской. — СПб.: «Амфора». ТИД Амфора, 2010. — 255 с. (Тираж 3000 экз.) ISBN 978-5-367-01644-4)
«Тыныштыҥ чыйкалы» (Качели дыхания: Роман. / Пер. с нем. М. Белорусца. — СПб.: «Амфора», 2011. — 319 с. ISBN 978-5-367-01804-2)
«Колында кофелӱ куукайган байлар»: ӱлгерлер. (Бледные господа с чашечкой кофе в руках: Книга стихов. / Пер. с нем. Б. Шапиро. — Озолниеки: Literature without borders, 2018. — 216 с. (Тираж 1000 экз.) ISBN 978-9934-8708-5-9)
«Тудам тӱкте келин канай јӱрер»: ӱлгерлер. (Как даме жить в пучке волос: Книга стихов. / Пер. с нем. А. Прокопьева. — Озолниеки: Literature without borders, 2018. — 200 с. (Тираж 1000 экз.) ISBN 978-9934-8708-4-2)