Энениҥ кӱни (Россия)
| Энениҥ кӱни Россияда | |
|---|---|
 | |
| Баштаган | Россия Федерацияныҥ президентиниҥ 1998 јылдыҥ кӱчӱрген айдыҥ 30 кӱнинде чыккан 120 темдектӱ Россияда «Энениҥ кӱни» деп јакааны |
| Темдектелет | кӱчӱрген айдыҥ калганчы воскресен кӱнинде |
Энениҥ кӱни Росси́яда (орус. День ма́тери в Росси́и) — кӱчӱрген айдыҥ калганчы воскресен кӱнинде, (Россия Федерацияныҥ президенттиниҥ 1998 јылдыҥ кӱчӱрген айдыҥ 30 кӱнинде чыккан 120 темдектӱ Россияда «Энениҥ кӱни» деп јакааныла) темдектелет. Јаҥжыкан аайынча бу кӱнде бастыра энелерди, јаан энелерди уткуйт. Кӧп балдар, кара јаҥыскан азыраган, балдарын јакшы улус эдип чыдаткан энелерге јаан ајару эдилет[1].
Тӱӱкизи
1988 јылда ӱлӱрген айдыҥ 30-чы кӱнинде Баку каланыҥ школында баштапкы катап энеге учурлалган мероприятие болгон. Байрамды орус тил ле литератураныҥ ӱредӱчизи Эльмира Гусейнова ӧткӱрген. Ол ӱренчиктерле кожо энеге учурлалган концерт белетейле кӧргӱскен. Бу ла тушта бастыра школдо ӱренип турган балдарга јылдыҥ ла энениҥ байрамын ӧткӱрер деп кычыру чыккан. Кычыруны кӧп газеттер бичип чыгарган. Эльмира Гусейнова байрамныҥ сценарий бичийле, «Воспитание школьников» деп журналга ийген, оны журнал тӧрт јыл ӧдӧрдӧ 1992 јылда чыгарган[2][3][4].
Сӱр-темдеги
Россияда Энениҥ кӱниниҥ сӱр-темдеги незабудка деп чечек. Албаты ортодо бу чечек агару сӱӱштиҥ чечеги деп айдыжатан, энениҥ сӱӱжи балдарына эҥ ле тереҥ, ару агару сӱӱш, оныҥ учун незабудканы энениҥ сӱр- кеберине тӱҥейлеп байрамныҥ сӱр-темдеги эткен[5].
Незабудкалар
Байрамдаш
Энениҥ кӱнинде ле байрамнаҥ озо Россияда јӱзӱн-башка тематический мероприятилер ӧдӧт: концерттер, выставкалар. Байрамдык акциялар ӧткӱрилет школдор ло детсадтарда. Онойдо ок ороомдо энениҥ кӱнине учурлай «Эне, мен сени сӱӱйдим!» деп социальный акция ӧткӱрилет. Байрамнаҥ бир канча кӱн озо, база ла акцияла энениҥ кӱнине учурлалган открыткалар ӱлелет. Бу акциялардаҥда ӧскӧ мероприятиелер болот[1].
Энениҥ кӱнине открытка
Кайралдар
2022 јылда куран айда Россияныҥ президентти Владимир Путин «Герой-Эне» деп нерелӱ ат јӧптӧгӧн. Бу ат нерени он ло оноҥ кӧп балдарды чыдадып ӧскӱрген ӱй улуска берилетен эҥ бийик кайрал болот. Кайрал берген ӱй кижиге бир катап бир миллион салковой акча берилет[5][6].
Россия
.jpg)
СССР-да энелерге аҥылу кайралдар беретен. «Энениҥ магы» деп орден 7, 8 эмезе 9 баланы чыдадып ӧскӱрген ӱй улуска берилетен, кийнинде бу орденди 5 эмезе 6 бала азырап чыдаткан ӱй улуска база берер деп јӧптӧлгӧн.
Онойдо ок он ло оноҥ кӧп балдарды чыдадып ӧскӱрген ӱй улуска — орден ле «Баатыр-эне» деп звание берет[7] .
«Энениҥ магы» I-кы степеньдӱ
« Энениҥ Медали » I-кы степеньдӱ
«Баатыр-эне»
Ајарулар
- ↑ 1 2 День матери: история и традиции празднования в разных странах. РИА Новости (25 кӱчӱрген ай 2012). Дата обращения: куран айдыҥ 28 кӱни, 2023.
- ↑ День матери: как появился праздник и где его принято отмечать. Рамблер (27 кӱчӱрген ай 2016). Дата обращения: куран айдыҥ 28 кӱни, 2023.
- ↑ День матери - краткая история праздника. istmira.com. Дата обращения: куран айдыҥ 28 кӱни, 2023.
- ↑ Владислав Шанин. День матери в России: История и традиции праздника. rg.ru (25 кӱчӱрген ай 2022). Дата обращения: куран айдыҥ 28 кӱни, 2023.
- ↑ 1 2 Владислав Шанин. День матери в России: История и традиции праздника. Российская газета (25 кӱчӱрген ай 2022). Дата обращения: куран айдыҥ 28 кӱни, 2023.
- ↑ Путин подписал указ об учреждении звания «Мать-героиня». ТАСС (15 куран ай 2022). Дата обращения: куран айдыҥ 28 кӱни, 2023.
- ↑ День матери 2023 в России и мире: история и традиции праздника. kp.ru. Дата обращения: куран айдыҥ 28 кӱни, 2023.