Шабалин аймактыҥ маанызы ла кебедели

Рувики сайттаҥ

Шабалин аймактыҥ маанызы ла кебедели (орус. Флаг и герб Шебалинского района) Шабалин аймактыҥ маанызы ла кебедели 2019 јылда јаҥар айдыҥ 25 кӱнинде Шабалин аймактыҥ депутаттарыныҥ Совединиҥ № 14-7 јӧбиле јарадылган[1].

Алтай Республикада Шабалин аймактыҥ кебедели Россия Федерацияныҥ тергеелик геральдикалык регистрында № 12860 темдекле бичилген[2]. Маанызы Россия Федерацияныҥ тергеелик геральдикалык регистрында 12861 темдекле бичилген[3].

«Шабалин аймак» деп муниципал тӧзӧлмӧниҥ кебедели «Методические рекомендации по разработке и использованию официальных символов муниципальных образований» деп методикалык јартамалдар аайынча эдилген (2-чи бӧлӱк, VIII бажалык, п.п. 45-46)[4], 2006 јылда кичӱ изӱ айдыҥ 28 кӱнинде Россия Федерацияныҥ Президентиниҥ Геральдикалык соведиле јӧптӧлгӧн[2].

Муниципал тӧзӧлмӧниҥ муниципал короназы — кӧрӱнип турган алтындалган беш курч баш. Кебедел толо кӧргӱзилер аргалу (муниципал короналу), онойдо ок кыска бӱдӱмдӱ болор аргалу; бу эки бӱдӱми экилези тӱҥей статусту[2].

Алтай Республика, Шабалин аймак, Каспа

Шабалин аймактыҥ кебедели 2019 јылдаҥ бери

[тӱзедер | кодты тӱзедер]
Шабалин аймактыҥ кебедели 2019 јылдаҥ бери

Геральдикалык јурамал[тӱзедер | кодты тӱзедер]

"Кызыл јалаҥда мӧҥӱн безанттыҥ[к. 1], Беза́нт (фр. Besant) ичинде каталышкан чаҥкыр фигура- јуралган (кыйа салынган элгектий он (эки, бир, тӧрт, бир, эки) кып-кулјалар, баштапкы ла калганчы јолдордыҥ баштары тегерийте тыйрыйган, ӱчинчи рядтыҥ уч кыптары тамчыдый болчоктолгон), кебеделдиҥ бажында чаҥкыр ӧҥдӧ мӧҥӱн ӱч башту кыр (ортозындагы бажы эки јанындагызынаҥ бийик), кебеделдиҥ алдында мӧҥӱн ле чаҥкыр ӧҥдӧрлӱ кыйулар, мӧҥӱн кыйуда бир јолдо кӧҥкӧрӧ этире кедейте архардыҥ ӱч кызыл ӧҥдӱ баштары салынган, олордыҥ ортозында алтын ӧзӧктӱ эки тана чечек јуралган (сабы ла јалбырагы јок)"[2].

Символиказын јартаганы[тӱзедер | кодты тӱзедер]

Кебеделдиҥ композициязын 2006 јылда тулаан айдыҥ 30 кӱнинде чыккан аймак Советтиҥ № 29/6 темдектӱ јӧби јараткан.Кебеделдиҥ композициязы Шабалин аймактыҥ тӱӱкилик, ар-бӱткендик ле географиялык аҥылузын кӧргӱзет[2]:

  • туулардыҥ карлу баштарындагы ла учы-кыйузы јогын керелеген чаҥкыр јуруктагы ак ӧҥ, онойдо ок, алаканыҥ (орнамент) тӧзине салынган ак јолдор - Шабалин аймактыҥ ар-бӱткениниҥ арузын ла чегин кӧргӱзет;
  • кебеделдиҥ ортозындагы фигура-јурук - чаҥкыр алака (колболышкан-каталышкан јолдор)- учы-кыйузы јогыныҥ темдеги, аймакта јадып турган калыктардыҥ ӱйелериниҥ колбузын кӧргӱскени, ӧйдиҥ ле салым-јӱрӱмниҥ бой-бойыла колбузыныҥ темдеги;
  • кебеделдеги кызыл ӧҥ, онойдо ок, национал кулјалар ла алтын тӧстӱ тана чечектер аймакта 250 јылга эптӱ-јӧптӱ коштой јаткан башка укту калыктардыҥ најылыгын керелейт;
  • кебеделдиҥ ӱстинде ле алдында кыйуларындагы чаҥкыр ӧҥ ару теҥерини, амыр-энчӱни, улус ичер кырлардагы ару сууларды керелейт, суу - ол јӱрӱм.

Авторлордыҥ ӧмӧлиги[тӱзедер | кодты тӱзедер]

Кебеделди Шабалин аймактыҥ 2006 јылда тулаан айдыҥ 30 кӱнинде јӧптӧлгӧн кебеделине тӧзӧлгӧлӧнип јазаган.

Тӧс шӱӱлтези Шабалин јурттыҥ кижизи Яжанкин Павел Николаевичтиҥ.

Геральдикалык јазамалы, компьютерный дизайны — Ю. Росич (Москва), А. Ю. Журавков (Новосибирск).

Шабалин аймактыҥ кебедели 2019 јылга јетире

[тӱзедер | кодты тӱзедер]
Шабалин аймактыҥ кебедели 2019 јылга јетире

2006 јылдыҥ тулаан айдыҥ 30 кӱнинде Шабалин аймактыҥ депутаттарыныҥ Совединиҥ № 29/6 јӧбиле муниципал тӧзӧлмӧниҥ кебедели јарадылган.

Јурамал[тӱзедер | кодты тӱзедер]

Аймактыҥ кебеделин кӧслӧ кемјизе, тӧрт тӱҥей бӧлӱкке бӧлӱнген[2]:

  • ӱстинде, чаҥкыр ӧҥдӧ кырлардыҥ ак баштары јуралган;
  • оноҥ ары тӧрт бӧлӱктиҥ эки ӱлӱӱзинде — кыскылтым ӧҥдӧ ак тегелик (шар), бу тегеликтиҥ чике ле ортозында учы-кыйузы јогыныҥ темдеги — колболышкан-каталышкан алака -јурук (узел);
  • геральдикалык щиттыҥ алдында тужында ак ӧҥниҥ ӱстинде эки башка бӱдӱмдӱ алака-орнамент: тындуны керелеген кыскылтым ӧҥдӱ фрагмент ле ортозында алтын тӧстӱ ак тана чечектер — ӧзӱмдерди керелеген алака-орнамент;
  • геральдикалык щиттыҥ эҥ ле учы база чаҥкыр ӧҥдӱ.

Символикзын јартаганы[тӱзедер | кодты тӱзедер]

Кебеделдеги ӧҥдӧрдиҥ геральдикада учуры[2]:

  • туулардыҥ карлу баштарындагы ла учы-кыйузы јогын керелеген чаҥкыр јуруктагы ак ӧҥ, онойдо ок, алаканыҥ (орнамент) тӧзине салынган ак јолдор - Шабалин аймактыҥ ар-бӱткениниҥ арузын ла чегин кӧргӱзет;
  • кебеделдиҥ ортозындагы фигура-јурук - чаҥкыр алака (колболышкан-каталышкан јолдор)- учы-кыйузы јогыныҥ темдеги, аймакта јадып турган калыктардыҥ ӱйелериниҥ колбузын кӧргӱскени, ӧйдиҥ ле салым-јӱрӱмниҥ бой-бойыла колбузыныҥ темдеги;
  • кебеделдеги кыскылтым ӧҥ, онойдо ок, национал кулјалар ла алтын тӧстӱ тана чечектер аймакта эки јӱс бежен јылга эптӱ-јӧптӱ коштой јаткан башка укту калыктардыҥ најылыгын керелейт;
  • кебеделдиҥ ӱстинде ле алдында кыйуларындагы чаҥкыр ӧҥ ару теҥерини, амыр-энчӱни, улус ичер кырлардагы ару сууларды керелейт, суу - ол јӱрӱм.

Кебеделдиҥ байрамдык вариантында[2]:

  • геральдикалык тӧзӧлгӧни (щит)алдынаҥ экијандай тыйрыйып, чаҥкыр ӧҥ ӱчјандай алган — бу аймактыҥ эки суузын кӧргӱзет — Себи суу (Кадынга кирет), Песчаная суу (Оп сууга кирет).
  • кебеделдиҥ алды јанында  — ӱч кузукту мӧштиҥ јажыл бӱри тайганыҥ ьайлыгын, ар-бӱткендик арга-кӱчти керелейт;
  • байрамдык кебеделдиҥ бажында алтын корона отурат.

Авторлордыҥ ӧмӧлиги[тӱзедер | кодты тӱзедер]

Авторы — Шабалин јурттыҥ кижизи Яжанкин Павел Николаевич.

Шабалин аймактыҥ маанызы 2019 јылдаҥ ала

[тӱзедер | кодты тӱзедер]
Шабалин аймактыҥ маанызы 2019 јылдаҥ ала

Мааныныҥ јурамалы[тӱзедер | кодты тӱзедер]

Тӱстолукту бӧс, јалбагы узунына 2:3 деп келижет, «Шабалин аймак» муниципал тӧзӧлмӧниниҥ кебеделиниҥ композициязына тӱҥейлештире эдиген, је геральдикалык алтынын, мӧҥӱнин,кызыл ла чаҥкыр јерлерди сары, ак, кызыл, кӧк с заменой геральдических золота, серебра, червлени и лазури соответственно жёлтым, белым, красным и синим цветамиӧҥдӧргӧ солыган[3].

Мааныныҥ тескери јаны оныҥ чын јаны ла ошкош.

Мааны аймактыҥ кебеделиниҥ композициязын (эдилген марын) ла темедектерин алынган[3].

Авторлордыҥ ӧмӧлиги[тӱзедер | кодты тӱзедер]

Мааны Шабалин аймактыҥ Шабалин аймактыҥ 2006 јылда тулаан айдыҥ 30 кӱнинде јӧптӧлгӧн кебеделине тӧзӧлгӧлӧнип јазаган.

Тӧс шӱӱлтези Шабалин јурттыҥ кижизи Яжанкин Павел Николаевичтиҥ.

Геральдикалык јазаганы, компьютерный дизайны — Ю. Росич (Москва), А. Ю. Журавков (Новосибирск).

Ајарулар

[тӱзедер | кодты тӱзедер]
  1. ↑ Решение Шебалинского районного Совета депутатов от 25.12.2019 № 14−7 "Об утверждении Положения о гербе и флаге муниципального образования Шебалинский район
  2. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 Герб Шебалинского района
  3. ↑ 1 2 3 Флаг Шебалинского района
  4. ↑ Методические рекомендации по разработке и использованию официальных символов муниципальных образований (утверждены Геральдическим советом при Президенте Российской Федерации 28 июня 2006 года (с последующими дополнениями, по состоянию на 01.01.2022 г.)
Комментарийлер
  1. ↑ Беза́нт (фр. Besant) — простая гербовая фигура, представляющая собой кружок (шар), окрашенный золотом, символизирующий собой деньги, богатство (недр), в широком смысле — тепло, удачу и радость.

Тайантылар

[тӱзедер | кодты тӱзедер]


Алган јери - "https://alt.ruwiki.ru/w/index.php?title=Шабалин_аймактыҥ_маанызы_ла_кебедели&oldid=192997"