Програмчы
Програмчы(орус. Программист)[1] — программдап турган, спецелист, айдарда кӧмпӱтер программалар тӧзӧри јанынаҥ иштейт.
Програмдарыныҥ јери эл-јон ортодо
Програмдары бир, узаныш угы, тӧс прӧбессенел иш-эдилгези болор аргазы бар, оныҥ ӱстине ӧскӧ дӧ таскадуларды чечкенинде болужат, оноҥ до ок хӧббе болор аргазы бар.
2016 јылда програмчы прӧбессези АРТЫК-50 эҥ керектӱ прӧбессе КичӱИш Эрессей Федерелдиктиҥ берсезиле[2].
Ӱредӱ
Арасейде бу ӧблӧзинде специалист белетеери јанынаҥ бу мындый ууламјыларла ӧткӱрилет:
- 01.03.02 «Кош метеметика ле билимдирик»
- 02.03.01 «Метеметика ла кӧмпӱтер билимдер»
- 02.03.02 «Тӧзӧлгӧ билимдирик ле билим эп-аргалары»
- 02.03.03 «Метеметикелик јеткилдеери ле билимдик сестемелерин эдменестрелдери»
- 09.02.03 «Програмдал кӧмпӱтерлик сестемелеринде»
- 09.02.07 «Билимдик сестемелери ле програмдары»
- 09.03.01 «Билимдирик ле чотош эп-аргалар»
- 09.03.02 «Билимдик сестемелери ле эп-аргалдары»
- 09.03.03 «Кош билимдирик»
- 09.03.04 «Програм инјенерлик»
- 09.03.05 «Билимдик-аналитикалык корулта сестемелери»
- 10.03.01 «Билимдик корулта»
- 10.05.03 «Билимдик корулта автоматикалык сестемелериниҥ»
- 10.05.01 «Кӧмпӱтер корулта»
- 38.03.05 «Бизнес-билимдирик»
Сӧстузаланыш
Ӱстинде учурлалганынаҥ, чындык терменӧлӧгиелик кӧрӱминеҥ кижи (темдеке) узаныш угы «програмчы», кфелефекелдик «эп-аргал-програмчы», «инјенер-програмчы», спецелдик «програмдык јеткилдери чотош эп-аргал ла автоматикалык сестемелери» ле јамы «башкарталу програмчы». Куучын эрмекте, анчада ла, сӧс «програмчы» кӧп-саабазында бу бастыра оҥдомолдорды туузаланат.
Кош ло сестемелик програмчылар
Тургуза ӧйдӧ, оноҥ озо чылап программчылардыҥ кошлык ла сестемелик клессефекели, телкем туузаланылат. Кошлык програмчы деп адалат, кажызыныҥ програмалары кош таскадуны чечерге учурлалган, уч тузаланачыныҥ керексижин кандырып турган ла, клессефекел ойыла, кӧмпӱтер тергезиниҥ тыштында јадат. Сестемелик програмчы деп адалат, кажызыныҥ програмалары кӧмпӱтер ижиниҥ јеткилдерине учурланат ла кийининеҥ ӧскӧ кӧмпӱтерлик спецелестерле тузаланат.
Тӱӱкизи
Прӧбессенелдик байрам
2009 јылда Россияда окылу ээжилер аайынча эдилген програмчыныҥ кӱни, кажы ла јыл байрамдалар кӱни сыгын айдыҥ 13 кӱнинде (висӧкӧстик јылда — сыгын айдыҥ 12 кӱни) — Програмчыныҥ кӱнин байрамдаары јылдыҥ 256-чы кӱнине тургузылган[3]. Бу тоо тегиндӱ эмес: оныҥ јартамалы 2 тооны сегизинчи степеньге чыгарганда чыгат ла тоозыныҥ башка-башка учурын кӱскӱледет, бу тооны бир байтта эсендирерге јарар, оноҥ до ок јылдыҥ кӱндеринеҥ ас, экинчиде, эҥ ле јаан бӱдӱн степени болып турат.
Ајарулар
- ↑ Програмчы // Куучын Ожеговтыҥ сӧзлиги
- ↑ Алексей Казанцев. Артык-тизим 50 эҥле јакшы аргаларлу ла сурулу иштер ортон ӱредӱниҥ Эрессей Федерелдикте КичӱИш салынтузыла (орус.). Хабрахабр (7 чаган ай 2016). Дата обращения: куран айдыҥ 11 кӱни, 2024. Архивировано куран айдыҥ 9 кӱни, 2017 јыл.
- ↑ Президент јакарузы РФ от 11 сентября 2009 г. N 1034 «Програмчы кӱн керешинде» (орус.). Гарант (11 сыгын ай 2009). Дата обращения: куран айдыҥ 11 кӱни, 2024. Архивировано чаган айдыҥ 19 кӱни, 2012 јыл.
Летеретура
- Ивановский С. А., Лисс А. Р., Романцев В. В., Экало А. В. Профессиональная подготовка программистов в рамках специальностей и направлений государственных образовательных стандартов
- Государственный образовательный стандарт высшего профессионального образования. Государственные требования к минимуму содержания и уровню подготовки выпускника по специальности 220400 — Программное обеспечение вычислительной техники и автоматизированных систем
- Приказ Минтруда РФ от 18.11.2013 г. N 679н "Об утверждении профессионального стандарта «Программист»
Тайантылар
 | |
|---|---|
| В библиографических каталогах |
|
